Παρασκευή 2 Σεπτεμβρίου 2011

Felisberto Hernandez - Ο συγγραφέας που δεν αναγνωρίστηκε ποτέ




Πρόσφατα μεταφράστηκαν στα ελληνικά (εκδόσεις Μεταίχμιο) για πρώτη φορά, διηγήματα του Felisberto Hernandez. Ακόμη πιο πρόσφατα έπεσε στα χέρια μου το εν λόγω βιβλίο, με τίτλο «Κανείς δεν άναβε τα φώτα», το οποίο και δεν γνώριζα, τόσο αυτό όσο και τον συγγραφέα του. Μου ήταν όμως αρκετό όταν στο οπισθόφυλλο διάβασα τον Marquez να δηλώνει πως ποτέ δεν θα ήταν ο συγγραφέας που είναι, αν δεν είχε διαβάσει τον Hernandez. Τα λόγια του Marquez για μένα έχουν ιδιαίτερη αξία οπότε και αυτό το βιβλίο απέκτησε σημασία πριν καν ανοίξω το εξώφυλλο. Καθώς διάβασα τα πρώτα διηγήματα κατάλαβα πως έχω να κάνω με έναν συγγραφέα που πραγματικά έγραφε χωρίς κανένα περιορισμό, χωρίς ωραιοπρεπισμούς, με το δικό του προσωπικό στυλ, έγραφε απλά για να πει όσα σκεφτόταν. Τα διηγήματά του, πάντα πρώτου προσώπου, κρύβουν τα πρώιμα στάδια του «φανταστικού ρεαλισμού», πάνω στα οποία πάτησε ο Marquez για να γράψει για τους δικούς του κόσμους. Ο Φελισμπέρτο όμως, όπως τον προσφωνούσαν λόγω του χαρακτηριστικού ονόματός του, δεν επινόησε κανέναν κόσμο, δούλευε στην δική του οπτική πραγμτικότητα, όσο τρελή κι αν τη φανταζόταν. Γί´ αυτόν ο κόσμος, ήταν ο δικός μας κι οι άνθρωποι οι ίδιοι που τον κατοικούν και τώρα. Αυτούς περιέγραφε, με αυτούς ασχολιόταν, τους πιο γραφικούς κι αλλόκοτους που είχε γνωρίσει. Οι ιστορίες του θαμπές, χωρίς χαρακτηρισικές τοποθεσίες, ονόματα και ημερομηνίες θα μπορούσαν να έχουν συμβεί στον καθένα, η γραφή του απαλή και απολαυστική, περιγράφει με λίγες λέξεις, προσφέροντας πολλά συναισθήματα και σκέψεις.
Αυτός ο άσημος διηγηματογράφος από την Ουρουγουάη, ήταν αυτοδίδακτος πιανίστας που έβγαζε το ψωμί του παίζοντας σε ταινίες βουνού κινηματογράφου, ενώ είχε επινοήσει ένα δικό του σύστημα στενογραφίας, το οποίο δεν έχει καταφέρει να ερμηνεύσει κανείς, όντας πολύ προσωπικό, με αποτέλεσμα πολλά από τα χειρόγραφα που ανακαλύφθηκαν μετά το θάνατό του, να μην έχουν αποκρυπτογραφηθεί ποτέ. Πιστεύω πως αξίζει να διαβάστει, έχει πολλά να προσφέρει η οπτική του, τόσο σε λογοτέχνες όσο και σε κάθε άνθρωπο.




«Δεν πιστεύω πως πρέπει να γράφω μονάχα για όσα ξέρω, μα και για όλα τα υπόλοιπα.»
Felisberto Hernandez


-κύριος Καρπούζης.