Βρίσκομαι στο κρεββάτι μου, κοιτώντας τέσσερις τοίχους που μοιάζουν να είναι υπερβολικά πολύ κοντά ο ένας στον άλλο, για το δικό τους καλό. Ακούω την -λατρεία της εβδομάδας- Norah Jones να τραγουδάει πως θα 'ναι το μωρό μου απόψε, μα εγώ ξέρω πως δεν το εννοεί, καθώς απλά τραγουδάει Dylan, με την γλυκειά γαλήνια φωνή που την χαρακτηρίζει. Tα βλεφαρά μου κλείνουν από μόνα τους και παρ' όλα αυτά χρειάζεται να προσπαθήσω να πείσω τον εαυτό μου πως θα ήταν καλό να κοιμηθώ νωρίς απόψε. Νωρίς. Εδώ τοπική ώρα (GMT+1) είναι 1.44 τα ξημερώματα και αυτό, κυρίες και Κύριοι, θεωρείται νωρίς. Εμ, αν τα τελευταία οχτώ χρόνια της ζωής σου κοιμάσαι γύρω στις πέντε τα ξημερώματα, άλλοτε λόγω δουλειάς κι άλλοτε λόγω κρεπάλης, δυσκολεύεσαι να χωνέψεις πως είναι φυσιολογικό να κοιμηθείς πριν τα μεσάνυχτα. Εκτός κι αν είσαι άρρωστος. Κάπου, κάποτε είχα ακούσει την ατάκα, "Θα κοιμηθώ όταν πεθάνω". Είναι μια ιδιαίτερη ατάκα, ανάλογη άλλων πολλών του στυλ: "Εγώ έχω μάθει να αγαπάω" ή " Θέλω να ζω την κάθε μέρα μου σαν να είναι η τελευταία", η οποίες αποσκοπούν μόνο στο να σε κάνουν να φανείς πιο γαμάτος, πιο σοφός και περπατημένος, καθώς η αλήθεια είναι πως δεν θα κοιμηθείς μόνο όταν πεθάνεις, δεν ζεις την κάθε μέρα σαν να είναι η τελευταία σου και σίγουρα, μα σίγουρα δεν έχεις μάθει να αγαπάς. Όχι γιατί είσαι χαζός, αλλά γιατί αν είχες μάθει ν' αγαπούσες δεν θα το κραύγαζες στα αυτιά της κάθε κοπέλας που σε παίδεψε, προσπαθώντας να την πείσεις ότι είσαι απλός, λαϊκός, αληθινός και ότι αυτή είναι μια πουτάνα που απλά θα καεί στην κόλαση. Έχω βρεθεί και εγώ στην θέση η αλήθεια είναι να χρησιμοποιώ τέτοιου είδους ατάκες μα προς την υπερασπισή μου το έκανα μόνο εκείνες τις ώρες που το αλκόολ και η ώρα το επιτρέπαν... και προσπαθούσα να γελάω αμέσως μετά (συνοδεύοντας το γέλιο με ένα "γειά μας!").
Η Norah συνεχίζει και η ώραh επίσης. Το μυαλό μου στριφογυρίζει. Σκέφτεται. Τι στο διαολο σκέφτεται τόση ώρα; Ξέρω δηλαδή τι σκέφτεται, αλλά, "τι στο διάλο σκέφτεται τόση ώρα!" Ώρες, ώρες νιώθω πως θα έπρεπε να του βάζω κάποιο είδους λιπαντικό ή ψυκτικό για να μην κάψει καμιά φλάντζα. Το θέμα της αποψινής νοητικής περιπλάνησης είναι οι σκέψεις πάνω στην ευτυχία και πως προσπαθούμε να την αποφύγουμε. Δεν ξέρω αν το έχετε παρατηρήσει, αλλά και εσείς και εγώ προσπαθούμε να αποφύγουμε την ευτυχία πολλές φορές όπως ο διάολος το λιβάνι. Λες και κάποιος μας λέει, "έλα από δω, θα είσαι ευτυχισμένος" και εμείς του απαντάμε "άντε και γαμήσου που θα μου πεις και τι θα κάνω, πάω από την άλλη." Ανώμαλοι. Άνθρωποι. Όχι ανθρώπινοι. Άνθρωποι.
Το αυταπάντητο της ερώτησης "ποιος θέλει να είναι ευτυχισμένος;" δεν δείχνει πάντα και το δρόμο. Ο καθένας έχει στο μυαλό του μια εικόνα του πως θα μπορούσε να είναι ευτυχισμένος, η οποία αποτελείται από χίλια δυο μικρά κομμάτια, που τα περισσότερα δεν έχει αξιωθεί να προσαρτήσει. Κομμάτια που ως επί το πλείστον περικλείουν στοιχεία του χαρακτήρα μας που είτε δεν έχουμε και θέλουμε να αποκτήσουμε είτε έχουμε και θέλουμε να διώξουμε. Η κουβέντα "πως περιμένεις να τα έχεις καλά με τον κόσμο όταν δεν τα έχεις καλά με τον εαυτό σου" κρύβει μια αλήθεια πολύ μεγαλύτερη απ' ότι μπορούμε να αντιληφθούμε μονορούφι. Το να τα έχεις καλά με τον εαυτό σου είναι η εκλαίκευση της "Νιρβάνας" -κατά τον Βουδισμό. Ο Βούδας κατάφερε να τα έχει καλά με τον εαυτό του και έγινε θρησκεία με 350 εκατομμύρια πιστούς, οπότε δεν το λες και εύκολο.
"Εγώ τα έχω καλά με τον εαυτό μου και δεν με νοιάζει τίποτα"
Μια ακόμη αγαπημένη ατάκα όπως οι προαναφερθέντες, που δεν μου λέει τίποτα. Πείτε με στενόμυαλο αλλά κανένας που να ξέρω και να έχω γνωρίσει μέχρι τώρα δεν τα είχε καλά με τον εαυτό του όπως θα ήθελε να πιστεύει. Όλοι έχουν κάποιο κόμπλεξ. Κάτι που δεν τους κολλάει με τον εαυτό τους. Όλοι έχουν ανάγκη κάτι και σίγουρα αυτό το κάτι είναι πολύ μεγαλύτερο απ' ότι πιστεύουν. Γι' αυτό και σπαταλάνε ώρες σε ψυχολόγους και ψυχοθεραπευτές, σε γιόγκι και ταί-τσίδες. Για να το ανακαλύψουν και να το τιθασεύουν. Άλλοι δεν μπαίνουν στο κόπο και αρκούνται στο να το μουδιάζουν με μια από τις αρχαιότερες θεραπείες του κόσμου (όχι τα ψώνια) την εργασιοθεραπεία. Άλλοι πάλι τους είναι βουνό να μπουν καν στην διαδικασία να ξεβουρκώσουν τον εαυτό τους και υιοθετούν μια από τις ακόμη πιο αγαπημένες μου ατάκες "Αυτός είμαι και σε όποιον αρέσω". Δεν έχω ακούσει πιο ηττοπαθητική ατάκα-στάση ζωής. Τι κέρδος μπορεί να έχει κάποιος απ' την παραίτηση κάθε προσπάθειας και βελτίωση του εαυτού του -ιδίως αφού αναφέρομαι για άτομα στην ηλικία μου συν/πλυν 5 χρόνια;
Άρα λοιπόν γιατί αποφεύγουμε την ευτυχία; Γιατί συνήθως εμπλέκει διεργασίες που δεν είμαστε διατεθημένοι να κάνουμε. Ο πιο συνήθης λόγος; Γιατί βαριόμαστε. Μην υποτιμάτε την αξία της βαρεμάρας. Βαρεμάρα δεν είναι μόνο να έχεις τα πιάτα στο σπίτι σου άπλυτα. Η βαρεμάρα δείχνει έλλειψη θέλησης για βελτίωση. Θα το ανέλυα τώρα περισσότερο αλλά βαριέμαι. Δυστυχώς η βαρεμάρα χτίζεται και αυξάνεται σαν το φαινόμενο της χιονοστιβάδας. Κλεισμένοι πίσω απ' τους υπολογιστές και την ρουτίνα μας, πίσω απ' τις απαιτητικές δουλειές μας, πίσω απ τα έτοιμα φαγητά και την έλλειψη γυμναστικής δεν έχουμε κουράγιο ούτε να ανοίξουμε τα πατζούρια. Ο χρόνος περνάει και η βαρεμάρα φέρνει κι άλλη βαρεμάρα και σιγά σιγά πριν το καταλάβεις, το μόνο που κάνεις είναι να πηγαίνεις το πρωί στη δουλειά σου, το απόγευμα στη κοπέλα σου και το βράδυ στο κρεββάτι σου. Δεν σε απασχολεί αν η δουλειά σου σε ικανοποιεί. Δεν σε απασχολεί αν είσαι ερωτευμένος ή όχι, δεν σε απασχολεί αν έπλυνες τα δόντια σου πριν ξαπλώσεις, απλά ζεις και θεωρείς πως η ρουτίνα σου θα μπορούσε να είναι και χειρότερη οπότε σκας και κολυμπάς. Και όσο ο χρόνος περνάει τόσο πιο πολύ βουλιάζεις στο βούρκο της συνήθειας και τόσο πιο ανώριμο και παιδιάστικο σου φαίνεται να αρχίσεις την δική σου μικρή επανάσταση και να κυνηγήσεις όλα αυτά που μικρός ονειρευόσουν πως θα έχεις. Και η ευτυχία γίνεται μια εικόνα χωρίς κάδρο ή κορνίζα που έχεις κολλήσει με μια τσίχλα στο παράθυρό σου για να θυμάσαι κάτι από τότε που ήσουν παιδί. Και είναι τόσο τραγική αυτή η σκηνή που ο νους σου την αποβάλει και απλά δεν τολμάς ούτε να την παραδεχτείς. Στο τέλος καταλλήγεις να γεφυρώνεις το κενό με κούφια ψέματα ώστε η απόσταση μεταξύ του τι είσαι και του τι θα ήθελες να είσαι να είναι υποφερτή.
Είχα ακούσει κάποτε πως η ευτυχία σου βασίζεται στο πόσο καλά μπορείς να ξεγελάσεις τον εαυτό σου. Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν την μοναδική ικανότητα να λένε ψέματα στον εαυτό τους με μεγάλη άνεση. Έχω προσπαθήσει πολλές φορές να πολεμήσω αυτή τη στάση ζωής και το μόνο που κατάφερα είναι να μισήσω τον εαυτό μου. Η αλήθεια είναι πως αν μπορείς να ζήσεις έτσι, τότε κάντο. Η άγνοια είναι ευδαιμονία έτσι δεν λένε; Η άγνοια επί ψεμάτων είναι συγγενική. Τα προβλήματα ξεκινάνε όταν δεν μπορείς πια να το κάνεις.